اثر تاریخ کاشت و حاصلخیزی خاک بر عملکرد و اجزای عملکرد خارمریم (silybum marianum (l.) gaertn) در منطقه ی رفسنجان

به منظور بررسی تأثیر تیمارهای مختلف کودی و تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد خارمریم، آزمایشی در سال زراعی 89-88 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در4 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان انجام شد. عامل اصلی، تاریخ کاشت در 3 تاریخ ( 17 شهریور 21 مهر و 21 اسفند) و عامل فرعی انواع کودها شامل: 1- تیمار شاهد (بدون کود) 2- تیمار کود شیمیایی نیتروژن و فسفر (np) به نسبت 100:100 3- تیمار تلفیق کود فسفاته بارور 2 به صورت بذر‎ آمیخته+ کود شیمیایی np به نسبت 100:50) 4- کود دامی به مقدار 15 تن در هکتار و 5- تیمار تلفیق شیمیایی+ دامی (10 تن کود دامی+ np به نسبت 50:50) بودند. نتایج نشان داد که با تاخیر در کشت تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق و عملکرد دانه ی خارمریم کاهش یافت. بیشترین وزن هزار دانه در تاریخ کاشت شهریور ماه مشاهده شد که با تاریخ مهر ماه اختلاف معنی داری نداشت اما با تاریخ اسفند ماه اختلاف قابل ملاحظه و معنی داری نشان داد. نتایج آزمایش هم چنین نشان داد که تمامی صفات رویشی و زایشی تحت تأثیر تیمارهای کودی قرار گرفتند. اثر متقابل تاریخ کاشت و تیمارهای کودی بر اکثر صفات مورد بررسی، به جز تعداد برگ، تعداد طبق در بوته، میزان اسپد، وزن هزار دانه و ارتفاع ساقه اصلی معنی دار بود. تیمارهای مختلف کودی در مقایسه با شاهد، تعداد برگ، وزن خشک تک بوته، ارتفاع بوته، تعداد ساقه فرعی در بوته، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، غلظت عناصر غذایی در اندام هوایی، عملکرد و اجزای آن را به طور معنی داری افزایش دادند. بیشترین عملکرد دانه از تیمار تلفیقی کود دامی+ شیمیایی در تاریخ کاشت شهریور ماه به دست آمد. بیشترین درصد روغن در هر سه تاریخ کاشت از تیمار تلفیقی زیستی+ شیمیایی به دست آمد که با سایر تیمارهای کودی اختلاف معنی داری در سطح احتمال یک درصد نشان داد و در دو تاریخ کاشت شهریور و مهر ماه نسبت به تاریخ کاشت اسفند ماه، درصد روغن دانه افزایش یافت. بیشترین درصد ماده موثره (سیلی مارین) در دو تاریخ کاشت شهریور و مهر ماه از تیمار تلفیقی زیستی+ شیمیایی، و در تاریخ کاشت اسفند ماه از تیمار تلفیقی شیمیایی+ دامی و تیمار تلفیقی زیستی+ شیمیایی حاصل شد